E-ticaret
Gümrük vergisi hesaplama işlemleri, deneyimli gümrük müşavirleri ve gümrük çalışanları tarafından yapılır. Gümrük çıkışı ya da girişi yapılacak olan her mal için gümrük vergisi, ürün türüne göre belirlenen oranlar ve istisnai durumlara göre yapılır. Gümrük vergisi, uluslararası ticarette, ürün ile ilgili yapılacak olan vergi ödeme miktarının belirlenmesini sağlar.
Gümrük vergisi, ithal edilen mallardan alınan vergi türü olarak tanımlanır. Yurtdışından alınan ürünlerin vergilendirilmesi, iç pazarın korunmasını ve dış ticaret politikalarının desteklenmesini sağlar. İthal edilin ürünlerin türüne göre gümrük vergi oranları farklı uygulanır.
Türkiye’de Gümrük Vergisi Oranları
Her ülke, dış ticaret anlaşmalarında, ürün türüne göre gümrük vergisi oranlarını belirler. Türkiye’de, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, ürün türüne göre uygulanacak olan gümrük vergisi oranlarını belirler. Güncel oranları, gümrük tarife cetvelinde yayınlar.
Gümrük vergi oranları kategorileri şunlardır;
- Stratejik öneme sahip ve bazı temel ürünlerde, %0 – %15,
- Sanayi ve tüketime yönelik ithalat ürünlerinde, %20 – %50,
- Lüks tüketim mallarında, %50 ve üzeri oranlar,
Ürün türlerine göre belirlenen bu oranlar, hükümetler arası yapılan bazı anlaşmalarla düşürülebiliyor ya da artırılabiliyor.
Gümrük Vergisi Hesaplama Formülü
İthal edilen her mal için gümrük işlemleri uygulanır ve malın menşei, türü, miktarı, satış fiyatı gibi kriterlere göre gümrük vergisi hesaplamaları yapılır. Gümrük değeri, malın maliyeti, sigorta ve taşıma masraflarını kapsayan bedel toplamıdır.
Gümrük vergisi hesaplama formülü şu şekilde kullanılır;
- Gümrük vergisi = Gümrük değeri x Vergi oranı,
Bu formülde kullanılacak olan vergi oranı, ürünün türüne göre belirlenmiş orandır. Bazı zamanlarda, tarım ürün grupları için hükümetler, vergi oranını %0 olarak belirleyebiliyor. Bu durumlarda, ithal edilen ürünler için gümrük vergisi ödenmiyor. Alıcı, yurtdışından daha uygun maliyete mal alma fırsatını kullanıyor.
Gümrük Vergisi Harici Vergi Hesaplamaları
Yurtdışından ithalat yöntemi ile getirilen ürünler için gümrük işlemleri yapılır ve gümrük vergisi hesaplanır. Bazı ürünler için gümrük vergisi dışında katma değer vergisi, özel tüketim vergisi gibi harici vergilerde uygulanabiliyor. Türkiye’de katma değer vergisi (KDV), ürün türüne göre farklılık gösterse de genelde %18 olarak uygulanır.
Kdv hesaplaması ise şöyledir;
- Kdv = (gümrük vergisi + gümrük değeri) x kdv oranı,
Özel tüketim vergisi ise bazı ürünlerde kullanılır. Lüks tüketim malları olarak sınıflandırılan mallar için özel tüketim vergisi de özel olarak hesaplanır. Bu ürünler arasında, otomobil, sigara ve alkollü içecekler yer alıyor.
Gümrük Vergi ve Harçları
Türkiye’ye farklı ülkelerden ithal edilen ürün çeşitleri için gümrük vergisi hesaplaması yapılır ve ürün için mali yükümlülükler belirlenir. Gümrük vergi ve harçları, devletinin gelirini artırmayı ve dış ticaret işlemlerinin düzenlenmesini sağlar. Gümrük harcı, gümrük vergisi haricinde hesaplanan ve gümrük işlemleri sırasında ödenen ücrettir.
Gümrük harçları, ithal edilen ürünün gümrük değerinin belirli bir oranında olur. Harçlar arasında, gümrük beyanname ücreti, damping ve antidamping vergisi, transit vergisi, sertifika harcı, ithalat lisans ücreti, laboratuvar analiz ücreti yer alabiliyor.
Gümrük Vergi Muafiyetleri
Gümrük vergi hesaplamalarında, bazı ürünler istisna ve muafiyet kapsamında olabiliyor. Gümrük muafiyetleri, ticaret malı için hiç vergi uygulanmamasını ya da indirimli uygulanmasını sağlıyor. İstisna ve muafiyetler, yasal düzenlemelerle ve uluslararası anlaşmalarla belirleniyor.
Ülkeler arasında yapılan anlaşmalar, anlaşma yapılan ülkeden gelen ürünler için Türkiye girişlerinde gümrük vergisi hesaplamaları yapılmaz. Muafiyet ve istisnalar, ithalatçıların gümrük vergisi ödememesini sağlıyor. Bazı ürünler için ithalat istisnaları uygulanır, gümrük vergi hesaplaması yapılmaz ya da indirimli olarak yapılır.